Eenzaamheid onder studenten

Het bruisende studentenleven heeft dit jaar plaats moeten maken voor binnen studeren. Colleges volgen vanuit de collegebanken is verleden tijd en colleges versneld terugkijken op de bank is de nieuwe realiteit. Naast het studeren staat ook het hele studentenleven op zijn kop. Spontaan naar de bios gaan of samen een drankje doen zit er even niet meer in. Hierdoor kampen steeds meer studenten met eenzame gevoelens. Om hoeveel studenten dit nu precies gaat blijft echter onduidelijk. De Volksgezondheid en Zorg kwam in 2016 met een grootschalig onderzoek naar eenzaamheid. Daaruit kwam naar voren dat 1 op de 3 studenten (tussen de 18 en 25 jaar) zich wel eens eenzaam voelt. Hoewel het een schatting betreft, zijn deze cijfers alsnog zorgwekkend hoog. Het gaat namelijk om duizenden studenten en dit aantal dreigt nu door de coronacrisis toe te nemen. 

Maar wanneer ben je nou eigenlijk echt eenzaam? Eenzaamheid wordt omschreven als een ‘gemis dat wordt ervaren, met name in de verbondenheid van een ander’. Een veel voorkomende denkfout is dat ‘leven in sociaal isolement’ hetzelfde is als ‘eenzaam zijn’. Wanneer je over een beperkt sociaal netwerk beschikt, leef je feitelijk gezien in sociaal isolement. Eenzaamheid zit alleen iets ingewikkelder in elkaar. Zo kan iemand zich eenzaam voelen en toch omringd zijn door veel mensen. Eenzaamheid hangt daarom niet strikt samen met het aantal (studie)vrienden dat je hebt of hoe sociaal je bent. Daar komen meer persoonlijke gevoelens zoals verdriet, het ervaren van leegte, zinloosheid, angst en schaamte bij kijken. Deze gevoelens zitten vaak verscholen in de persoon waardoor eenzaamheid soms lastig op te merken is op het eerste gezicht. Bovendien rust er een taboe op het onderwerp eenzaamheid, met name onder de jongeren en studenten. 

Hoe denken (niet-)leden van studievereniging Emile eigenlijk over eenzaamheid onder studenten? In een mini-onderzoekje van Emile werden enkele vragen via instagram gesteld, bestaande uit 3 gesloten en 1 open vraag. Boven alle verwachtingen zijn er maar liefst 212 antwoorden ingezonden op de gesloten enquêtevragen. Daaruit kwam naar voren dat 80% van de studenten zich wel eens eenzaam voelt. Zo’n 75% van de studenten gaf aan dat het online onderwijs invloed had op hun vorige antwoord. Op de vraag ‘Praat jij wel eens over eenzaamheid met anderen?’ stemden 45 studenten ‘ja’ en 26 studenten ‘nee’. Dit bevestigt het beeld van taboe op eenzaamheid onder jongeren. Hier moet snel verandering in komen, maar hoe? Wij vroegen het aan jullie! ‘Fysiek onderwijs waar mogelijk’ was een veelvoorkomende suggestie. Ook kwamen er veel inzendingen binnen om ‘meer (online) contactmomenten met studenten’ te organiseren. Het krijgen van ‘meer live colleges’ en ‘samenwerkingsopdrachten’ werd ook geregeld genoemd. Een andere interessante suggestie was om een buddy-systeem te hanteren. Op die manier heeft iedereen een vast aanspreekpunt bij wie diegene terecht kan over (niet-)studiegerelateerde zaken. De eenzaamheid onder studenten kan dus het best aangepakt worden door studenten meer te betrekken bij activiteiten binnen en rondom de studie. 

Hoe denk jij over eenzaamheid? Wat is jouw mening over deze ingezonden suggesties? Laat het ons weten in de reacties! Mocht je liever een persoonlijk bericht willen schrijven? Dat kan via blogcommissie.emile@fsw.leidenuniv.nl