Kindermishandeling

Op 28 maart organiseert Emile een workshop over praten over kindermishandeling. In deze workshop zal er gefocust worden op het bespreken van kindermishandeling met kinderen. Hierbij wordt er ook aandacht besteed aan handelingsverlegenheid bij hulpverleners, iets waar je mogelijk in de toekomst mee te maken zal krijgen. In kader van deze workshop zal deze blog over de basisinformatie van kindermishandeling gaan.

Geschiedenis:
Het vroegste bewijs van kindermishandeling komt uit Egypte (circa. 50 – 450 na Chr.). Aan het skelet werd hierbij bewijs gevonden dat er sprake was van kindermishandeling. Kindermishandeling is dus absoluut geen nieuw begrip, maar de aandacht hiervoor is wel redelijk recent. In 1874 kwam kindermishandeling voor het eerst duidelijk naar voren, dit heeft te maken met de mishandeling van Mary Ellen Wilson. Dit is een van de bekendste rechtszaken van kindermishandeling en als aanleiding hiervan werd in 1875 de Society for the Prevention of Cruelty to Children opgericht. In Nederland werd vervolgens in 1899 de Nederlandse Bond tegen Kindermishandeling opgericht.

          Een invloedrijke figuur binnen de bestrijding tegen kindermishandeling is Dr. Kempe. Hij schreef in 1962 een van de oudste artikelen over kindermishandeling waarin hij beargumenteerde dat artsen vragen moeten stellen bij het verhaal van ouders. Daarnaast gaf hij nog meer suggesties over hoe kindermishandeling gezien kan worden en wanneer, waar & hoe het gemeld moet worden. Kempe werd in eerste instantie niet serieus genomen, maar hij heeft uiteindelijk wel veel invloed gehad in de bestrijding tegen kindermishandeling.

Definitie:
De definitie van kindermishandeling in de jeugdwet is:

“Kindermishandeling is elke vorm van voor een minderjarige bedreigende of gewelddadige interactie van fysieke, psychische of seksuele aard, die de ouders of andere personen ten opzichte van wie de minderjarige in een relatie van afhankelijkheid of van onvrijheid staat, actief of passief opdringen, waardoor ernstige schade wordt berokkend of dreigt te worden berokkend aan de minderjarige in de vorm van fysiek of psychisch letsel.”

Subtypes:
Er zijn verschillende subtypes kindermishandeling, namelijk:

Fysieke mishandeling: Hierbij gaat het om alle vormen van lichamelijk geweld tegen het kind. Bijzondere vormen zijn het shaken-babysyndroom en Münchhausen-by-Proxysyndroom. Shaken-babysyndroom betreft het schudden van een baby, dit kan zorgen voor hersen- en hoofdbeschadiging. Meestal zijn de kinderen jonger dan 6 maanden, er is hier een verhoogd risico op als de baby een huilbaby is. De oorzaak is vaak onmacht van de ouder. Een andere vorm van fysiek mishandeling kan de pedagogische tik zijn. Hierover is veel discussie in de samenleving en in de wetenschap. De Nederlandse wet verbiedt elke vorm van fysiek straffen, waardoor dit onder fysieke mishandeling gezien kan worden. In Finland werd er in 1983 een onderzoek gedaan naar de gevolgen van fysiek geweld tegen kinderen. Hieruit concludeerden zij dat mensen die fysiek gestraft waren vaker alcohol problemen hadden, eerder in een depressie belanden, meer psychische problemen ondervonden, en meer echtscheidingen en suïcidepogingen ondergingen. Andere onderzoeken vonden dat zowel slaan en fysieke mishandeling negatieve consequenties had en kan leiden tot externaliserende gedragsproblemen.

Fysieke verwaarlozing: Bij fysieke verwaarlozing komen ouders of opvoeders gedurende langere tijd onvoldoende tegemoet aan de lichamelijke basisbehoeften van het kind. Het kind krijgt niet de zorg en verzorging waar het gezien zijn leeftijd en ontwikkeling behoefte aan en recht op heeft. Voorbeelden hiervan zijn een vervuilde thuisomgeving, te warme of koude kleding die het kind draagt of niet naar een arts gaan wanneer dit nodig is.

Seksueel misbruik: seksueel misbruik omvat alle seksuele aanrakingen of handelingen die een volwassene een kind opdringt. Een belangrijk verschil tussen seksueel misbruik en andere vormen van mishandeling is dat seksueel misbruik vaker buiten het gezin plaatsvindt met andere bekenden van het kind.

Emotionele mishandeling, dit is wanneer ouders of andere opvoeders met hun houding en hun gedrag afwijzing en vijandigheid uitstralen tegenover het kind. Ze schelden het kind regelmatig uit of maken het kind opzettelijk bang.

Emotionele verwaarlozing, hiervan is er sprake wanneer ouders of opvoeders doorlopend tekort schieten in het geven van positieve aandacht aan het kind. Een bijzondere vorm van emotionele verwaarlozing is wanneer kinderen getuige zijn van huiselijk geweld. Dit is wanneer het kind getuige is van geweld in het gezin door het zien of horen van conflicten tussen ouders, of wanneer zijn geconfronteerd worden door de gevolgen. Bijvoorbeeld door het zien van verwondingen bij de ouders of het moeten vluchten voor een ouder.

Een extra type kindermishandeling waar ook van gesproken wordt is verwaarlozing van onderwijs.

Ongeveer de helft van de kinderen die maken hebben met kindermishandeling, hebben met meer dan een subtype kindermishandeling te maken. Dit heeft comorbiditeit.

Prevalentie:
Uit een nationale prevalentiestudie in 2017 was geconcludeerd dat in Nederland tussen 89.160 en 127.190 kinderen in 2017 te maken hebben gehad met kindermishandeling. Dit zijn ongeveer 26 tot 37 kinderen per 1000 kinderen. In de meeste gevallen waren de ouders de pleger. De minst voorkomende type kindermishandeling was seksueel misbruik. De meeste voorkomende type was emotionele verwaarlozing. Vergeleken met jaren daarvoor waren de cijfers ongeveer gelijk gebleven. Tijdens de lockdown in 2020 werd dit onderzoek weer uitgevoerd op een kleinere schaal, hieruit werd een toename van in emotionele verwaarlozing gevonden.

                    Kindermishandeling komt dus nog steeds veel voor en als (mogelijk) toekomstig hulpverlener is de kans groot dat je ooit te maken krijgt met een kind die kindermishandeling meemaakt of meegemaakt heeft. Daarom is het van belang om te leren hoe je met kinderen over kindermishandeling kan praten en wat jij als hulpverlener kunt betekenen. Als je nog meer hierover wilt weten kan je dus de workshop over dit onderwerp volgen op 28 maart.